Vanuit een holistisch oogpunt beschouw ik alles als energie. Wij zijn energie, net als alles om ons heen. Ziekten en aandoeningen zie ik dan ook als voortkomend uit geblokkeerde energie. De oorzaak ligt niet buiten ons, maar binnenin. De oplossing begint dan ook met bewustwording van de oorzaak van blokkades, om er vervolgens iets mee te doen. Een persoonlijk proces dat per individu kan verschillen. Ter ondersteuning van dit proces kan een leefstijl die bij je unieke behoefte past helpen.

Zo zie ik dat ook met mondverzorging. Ik vind het fijn om bewust te zijn van de oorzaak van problemen met mijn gebit of tandvlees. De oorzaak is voor mij altijd energetisch gebleken. Ik forceerde dingen die niet bij mij paste wat leidde tot lichamelijke klachten. Vaak krijg ik zelf wel door wat er ‘mis’ is. Dit invoelen in mijn lichaam is naar mijn mening altijd de beste manier om de oorzaak te achterhalen van lichamelijke klachten. Maar ik kan het ook fijn vinden om wat meer houvast te hebben door te kijken wat anderen zeggen. Zo kwam ik een voormalig, reguliere tandarts uit Denemarken tegen, die haar werk ervan heeft gemaakt om mensen te helpen met hun gebit. Dit doet ze door bewustwording van de energetische/emotionele oorzaak. Op haar website is een overzicht te vinden van de energetische betekenis van elke tand en kies. Ook in de Germaanse geneeskunde wordt tandbederf behandelt en zo zijn er wel meer 'alternatieve' methoden om te ontdekken waarom je gebitsproblemen hebt.

Naast dat ik hier aandacht aan besteed, vind ik het prettig om ter ondersteuning een bepaald voedingspatroon aan te houden dat bijdraagt aan een gezond gebit. Hetzelfde geldt voor het gebruik van natuurlijke tandpasta’s, zonder chemicaliën. De dingen die ik doe zijn niet veel voorkomend, ze zijn niet standaard, maar ze werken voor mij. Sinds ik dit ben gaan doen zo’n 10 jaar geleden, heb ik vrijwel nooit meer een gaatje gehad en de plekjes die ik had zijn weer gemineraliseerd.

Voeding voor een gezond gebit

De dingen die ik doe voor een gezond gebit zijn gebaseerd op het werk van o.a. Dr. Weston Price en Ramiel Nagel. Zij gaan er vanuit dat niet bacteriën ‘daar buiten’ de oorzaak zijn, maar de omgeving waarin ze leven. Die omgeving, je mond, kun je beïnvloeden door je voedingspatroon. Maar waar zij zich voornamelijk richten op de consumptie van dierlijke producten, richt ik me op plantaardige alternatieven.

Uit hun onderzoeken blijkt dat er vier factoren zijn die bijdragen aan tandbederf:

• Een gebrek aan mineralen (vooral calcium tekort en magnesiumtekort)
• Een gebrek aan vetoplosbare vitaminen (vooral vitamine D-tekort)
• Te veel consumptie van fytinezuurrijk voedsel (vooral granen)
• Te veel consumptie van suikers

Er wordt ook veel gesproken over de positieve effecten van levertraan vanwege het hoge gehalte aan vitamine A en D. Om tandbederf te voorkomen zou een dieet worden aangeraden dat rijk is aan dierlijke producten en zo min mogelijk fruit (vanwege suikers), bewerkte voedingsmiddelen en granen (vanwege fytinezuur). Ook rauwe melk wordt aangeraden vanwege het hoge gehalte aan calcium en vetoplosbare vitaminen.

 

Een gezond gebit met een plantaardig voedingspatroon

Omdat ik geen dierlijke producten gebruik en wel veel fruit en granen eet, heb ik andere manieren gevonden die mij helpen. Hieronder zal ik ze stap voor stap uitleggen.

1.       Vermijd een te hoge zuurgraad

Een hoge zuurgraad in het lichaam ontstaat door het consumeren van voedingsmiddelen die in het lichaam een te lage pH waarde hebben. Dierlijke en bewerkte voedingsmiddelen hebben een verzurend effect op het lichaam, terwijl plantaardige voedingsmiddelen een ontzurend effect hebben (ja zelfs citroenen!).

Voedingsmiddelen met een hoge zuurgraad onttrekken vitaminen en mineralen uit je lichaam. Zo kunnen dierlijke voedingsbronnen die rijk zijn aan calcium, zoals melk, juist calcium onttrekken uit de botten (en tanden!) om de zuurgraad weer in balans te krijgen. Melk in dit voorbeeld heeft specifiek te maken met de afbraak en omzetting van fosfor en caseïne, een eiwit. Hiervoor is calcium nodig en in verhouding vrij veel ook! Het gebeurt dus al gauw dat het één het ander opheft en het beetje calcium in melk de botten en tanden überhaupt nooit bereikt. Je kunt daarom nog steeds vrij eenvoudig tekorten hebben terwijl je dierlijke producten eet. Puur vanwege de omzetting en afbraak, zodat de natuurlijke pH-waarde balans in het lichaam zoveel mogelijk behouden blijft. Een onbewerkt plantaardig voedingspatroon helpt zodoende bij het vasthouden van de goede nutriënten in het lichaam.

 

2.       Vermijd bewerkte suikers

Bewerkte suikers veroorzaken een hoge zuurgraad in het lichaam. Ze zorgen ook voor hoge bloedsuikerlevels. Suikers in hun pure vorm, zoals in een stuk fruit, veroorzaken geen problemen omdat alle vitaminen en mineralen die voor de verwerking nodig zijn al in de voeding voorkomen. Pas wanneer je suiker - en voeding in het algemeen - bewerkt ontstaan er problemen. De vitaminen en mineralen die nodig zijn voor de verwerking worden namelijk onttrokken uit je lichaam. Dit geldt ook voor fruitsappen. Je kunt fruit dus het beste in zijn geheel of bijvoorbeeld als smoothie consumeren. Sinaasappelsap is over het algemeen wel prima, omdat je daar de vezels ook van binnen krijgt (die 'vieze' velletjes en stukjes in je versgeperste sapje).

 

3.       Vermijd langdurig te hoge bloedsuikerlevels

Iets anders dat nutriënten onttrekt zijn hoge bloedsuikerlevels. Hoge bloedsuikerlevels zijn niet perse slecht, zolang ze maar weer omlaag gaan. Als ze te lang, te hoog blijven, onttrekken ze mineralen uit je lichaam. Daarbij belangrijk om te noemen dat vet de opname van glucose in de cel blokkeert, wat de bloedsuikerlevels niet ten goede komt. Een plantaardig dieet met weinig vet zorgt ervoor dat glucose goed wordt opgenomen. Zo kan een dieet dat bestaat uit fruit en groenten en wat noten en zaden zelfs helpen bij diabetes. Aan de andere kant kan je suikers en koolhydraten volledig uitbannen, maar aangezien glucose dé brandstof voor je brein is, is dat in mijn ogen niet persé een goed idee.

De beste verhouding die ik heb gevonden en die voor mij en veel mensen lijkt te werken is 60-80% koolhydraten, 10-20% eiwitten en 10-20% vetten. Een handje noten, zaden, een eetlepel olie óf een avocado op een dag is genoeg wanneer je verder plantaardig eet.

 

4.       Zorg voor voldoende calcium, vitamine D en magnesium

Calcium is nodig voor een gezond gebit en goede botten. Calcium komt voor in o.a. groene bladgroenten, chiazaad, lijnzaad en bonen. Als supplement is het te verkrijgen in allerlei vormen, waarvan calcium orotaat de beste biologische beschikbaarheid heeft.

Calcium wordt echter niet goed opgenomen door het lichaam bij een tekort aan vitamine D en magnesium. Calciumsupplementen kunnen daarom zelfs gevaarlijk zijn wanneer er een tekort is aan vitamine D en magnesium. Calcium kan dan blijven ‘plakken’ op bepaalde plaatsen waar het niet hoort, met als gevolg bijvoorbeeld niet- en/of blaasstenen.

Vitamine D helpt het lichaam calcitriol aan te maken, waardoor het lichaam calcium kan opnemen. Hoewel je vitamine D kunt aanmaken door de zon, krijgen de meeste mensen te weinig zonlicht om genoeg vitamine D aan te maken. Daarbij verhinderen factoren zoals zonnebrandcrèmes de opname nagenoeg volledig. De meeste westerse mensen hebben daarom een tekort aan vitamine D en kunnen een supplement gebruiken. Vitamine D3 is het beste opneembaar voor het lichaam. Vitamine D3 is er in plantaardige vorm komt uit korstmossen. Als je geen problemen hebt met wol, dan is het er ook in vegetarische vorm uit wolvet.

Magnesium houdt calcium opgelost in het bloed, in plaats van te leiden tot verkalkingen, zoals nierstenen of artritis. Een tekort zorgt ervoor dat het lichaam vitamine D niet opneemt, wat weer nodig is voor de opname van calcium. Magnesium zit vooral in noten, zaden en zilvervliesrijst.  Als supplement is magnesium orotaat de meest biologisch beschikbare vorm.

Zelf neem ik zowel een vitamine D3 supplement als magnesiumsupplement.

 

5.       Fytinezuur en het belang van voldoende omega 3-vetzuren

Fytinezuur is een komt met name voor in granen, noten en zaden. Het wordt vaak als boosdoener bestempeld omdat het zich zou binden aan bijvoorbeeld calcium, ijzer en zink. Vanwege de binding zouden deze stoffen minder goed kunnen worden opgenomen. Maar tegelijkertijd kan fytinezuur ook schadelijke stoffen binden. Er zijn zelfs theorieën die aantonen dat de positieve effecten van volkoren producten daarmee te maken hebben. Tegenstrijdige berichten dus.

Nou zijn de studies die gedaan zijn omtrent fytinezuurrijke voeding ook hoog in omega 6-vetzuren. Veel klachten die gerelateerd zijn aan een teveel aan fytinezuur zijn dan ook hetzelfde als een teveel aan omega 6-vetzuren, zoals het lekkende darm syndroom.

Omega 6-vetzuren werken ontstekingsbevorderend, terwijl omega 3-vetzuren ontstekingsremmend werken. De balans tussen die twee is dan ook erg belangrijk. Levertraan, wat een wondermiddel is tegen tandbederf, is ook rijk aan omega-3 vetzuren. Net zoals andere visolie of krillolie. Ik heb het vermoeden dat de balans tussen omega 3 en omega 6 belangrijker is dan het volledig schrappen van fytinezuur. Voldoende omega 3 in een plantaardig dieet kan volgens mij zeker bijdragen aan een gezond gebit. Je hoeft echt niet alle granen te schrappen zoals sommige beweren.

Omega 3 kun je als veganist halen uit voedingsmiddelen als lijnzaad, chiazaad en hennepzaad. Er bestaan ook supplementen gemaakt van algen zoals die van Testa. Persoonlijk gebruik ik een supplement als aanvulling, naast dat ik bijna dagelijks ongeveer een eetlepel (gemalen) lijnzaad gebruik.

 

Natuurlijke mondverzorging

Naast een gezond voedingspatroon gebruik ik natuurlijke producten zonder chemicaliën. Meer informatie hierover vind je in deel 2 van dit artikel.